در حرکتی که میتواند نه تنها نسل بعدی فیلمسازی، بلکه مسیر خود جلوههای بصری (VFX) را نیز شکل دهد، Wētā FX و Amazon Web Services (AWS) توافقنامهای را برای توسعه ابزارهای هوش مصنوعی (AI) که به طور خاص برای هنرمندان جلوههای بصری طراحی شدهاند، اعلام کردهاند. اما بر خلاف روند رایج «AI برای همه چیز» که در فضای فناوری و رسانههای اجتماعی فراگیر شده است، این همکاری بر چیزی هدفمندتر متمرکز است: دیدگاهی هنرمند-محور نسبت به AI که خلاقیت هنرمند را تکمیل میکند، نه اینکه جایگزین آن شود.
در دورانی که صنایع رسانه و سرگرمی (M&E) با سوالات عمیقی در مورد اخلاق، منشأ دادههای آموزشی و پیامدهای بلندمدت هوش مصنوعی در VFX دست و پنجه نرم میکنند، موضع Wētā FX روشن است: AI باید در خدمت هنرمندان باشد، نه برعکس.
یک رابط کاربری نوین برای AI: بدون حذف هنرمند
کیمبال ترستون (Kimball Thurston)، مدیر ارشد فناوری (CTO) در Wētā FX، توضیح میدهد: «ما در مورد رباتهای چت که جایگزین مهارتهای دستی میشوند، صحبت نمیکنیم.» در عوض، این استودیو عاملهای AI سفارشی را متصور است که مستقیماً در جریانهای کاری خلاقانه موجود ادغام میشوند. این ابزارها به مدیریت پیچیدگی، خودکارسازی کارهای مکانیکی و تکراری کمک میکنند و به هنرمندان زمان بیشتری میدهند تا بر تصمیمگیریهای بیانی و هنری تمرکز کنند.
برای استودیویی که به دلیل تعیین استانداردهای جهانی برای طراحی و عملکرد موجودات و جهانسازی، از شخصیتهایی مانند گالوم (Gollum) و نیتیری (Neytiri) گرفته تا فیلمهای Planet of the Apes، مشهور است، این جاهطلبی روشن است: هوش مصنوعی در VFX باید به هنرمندان نقشآفرینی بیشتری ببخشد، نه کمتر.
این ایده مبتنی بر میانبرهای متن به تصویر یا «prompt-based» نیست. در حالی که پرامپتهای متنی در پستهای شبکههای اجتماعی ممکن است چشمگیر به نظر برسند، اما به ندرت دقت، وفاداری، عمق بیت (bit depth) یا کنترلی را که برای تولید حرفهای نیاز است، فراهم میکنند. در عوض، Wētā و AWS میخواهند هنرمندان با AI به همان شیوهای کار کنند که قبلاً با سیستمهای حل فیزیک (physics solvers) یا ریگینگ (rigging systems) کار میکردند: بصری، تعاملی و با کنترل کامل.
ترستون خاطرنشان میکند که هنرمندان VFX امروزی اغلب هفتهها یا ماهها را صرف انجام مراحل بسیار فنی و تکراری برای حفظ واقعگرایی و پیوستگی میکنند. اگر AI بتواند به طور روان، حرکات قلممو را به جزئیات پیچیده موجودات ترجمه کند، فیزیک حرکت را تعمیم دهد یا تکرارهای شبیهسازی را سرعت بخشد، میتواند زمان را به هنرمندان بازگرداند، بدون اینکه ظرافت یا نیت هنری را به خطر بیندازد.
برخی هنرمندان، هوش مصنوعی در VFX را شیطانی و به شدت منفور میدانند و البته این حق آنهاست، اما تعداد کمی باور دارند که میتوان زمان را به عقب بازگرداند یا جلوی سیل ابزارهای AI در خطوط تولید را گرفت. ابزارهای حذف نویز (Denoising) و سایر ابزارها از قبل در بیشتر مراکز VFX ریشهدار شدهاند – سوال این است که آیا باید به طور فعال در یافتن راههای مناسب برای استفاده از فناوری جدید مشارکت داشت، یا به امید حفظ تکنیکهای سنتیتر، آن را تحریم کرد.
AI هدفمند – آموزشدیده برای VFX، نه اینترنت
یکی از خطرات اخلاقی و بلندمدت هوش مصنوعی در ایجاد محتوا، این است که مدلها بر اساس دادههای عمومی که اغلب از اینترنت جمعآوری شدهاند، آموزش دیدهاند و بنابراین مشکلات مربوط به حق تکثیر، تعصبات و تمام ناکارآمدیهای اینترنت را در خود جای میدهند. Wētā و AWS به شدت در جهت مخالف حرکت میکنند.
برنامه اعلام شده آنها این است که مدلهای AI را تنها بر روی مجموعه دادههای تاریخی خود Wētā و دادههای مصنوعی (synthetic data) آموزش دهند تا از موارد زیر اطمینان حاصل شود:
- رعایت حق تکثیر (copyright compliance)
- شفافیت در مورد منشأ (provenance) دادهها
- حذف آموزش مبتنی بر «scraping» (جمعآوری اطلاعات از وب)
- وفاداری به نیازهای واقعی هنرمندان VFX
این رویکرد چیزی فراتر از یک مهندسی خوب است؛ این رویکرد یک موضع اخلاقی را نشان میدهد که بخش VFX و صنعت سرگرمی گستردهتر منتظر آن بودهاند. با استفاده تنها از دادههای متعلق به خود یا دادههای مصنوعی برای آموزش AI در مورد چگونگی حرکت موجودات، فروپاشی محیطها یا رفتار عضلات صورت، Wētā یک سابقه برای توسعه مسئولانه AI ایجاد میکند که ریشه در مهارتهای حرفهای (craft) دارد، نه تصرف محتوای اینترنت.
آموزش مدلها با استفاده از ابزارهای داخلی Wētā، مانند رندر کردن هزاران تغییر در انیمیشن موجودات با دادههای اسکلتی دقیق (ground-truth skeletal data)، یک تغییر کلیدی است: تیم اعلام میکند که «AI آنها هنرمندان را مجبور به یک گردش کار عمومی نمیکند؛ بلکه AI، گردش کار هنرمندان را یاد میگیرد.»
پایداری، دسترسی و مقیاسپذیری تولید
همانطور که VFX جاهطلبانهتر میشود (و با چالشهای بودجهای بیشتری روبرو میشود)، چرخههای محاسباتی (compute) و تکرار بازبینی (review iteration) به گلوگاههایی تبدیل شدهاند. با زیرساخت AWS و قدرت محاسباتی مقیاسپذیر آن، Wētā قصد دارد بررسی کند که چگونه مدلهای AI کوچکتر و کارآمدتر میتوانند زمان مورد نیاز برای توسعه ظاهر (look-dev)، مسدودسازی انیمیشن (animation blocking) یا تکرار شبیهسازی را به شدت کاهش دهند.
پیامد بلندمدت این کار، یک محیط تولید پایدارتر و مقیاسپذیرتر است، جایی که تولیدات کوچک و متوسط به قابلیتهایی دسترسی پیدا میکنند که زمانی تنها برای بزرگترین بلاکباسترهای هالیوودی رزرو شده بودند. این جهتگیری مقیاسپذیری به سمت پایین (scaling downward) به جای صرفاً به سمت بالا، یک جنبه کلیدی است، زیرا فشارهای مالی به طور فزایندهای شرکتهای کوچکتر را از بازار خارج میکند.
سهام اخلاقی: چرا این توافق اکنون اهمیت دارد؟
زمانبندی این همکاری اتفاقی نیست. در سراسر فیلم، بازی و استریمینگ، اخلاق هوش مصنوعی در VFX، از بازیگران مصنوعی گرفته تا انیمیشن خودکار، به شدت مورد بحث قرار گرفته است.
اعلامیه Wētā چندین جنبه مهم دارد:
۱. اعاده عاملیت هنرمند
هدف تیم این است که AI هرگز نقش اصلی هنرمند را تضعیف نکند. باید خلاقیت را تسریع بخشد، نه تصمیمگیری را خودکار کند.
۲. ایجاد شیوههای اخلاقی برای دادههای آموزشی
با استفاده تنها از دادههای اختصاصی یا مصنوعی، آنها از موارد زیر جلوگیری میکنند:
- نقض حق تکثیر
- تصرف شباهت (likeness) یا نیروی کار هنرمندان
- آموزش بدون مجوز بر اساس خلاقیت انسانی
۳. تعیین یک معیار جهانی
هنگامی که یک استودیو که به دلیل دریافت چندین جایزه اسکار و اسکار علمی و فنی (Sci-Tech Oscar) در صنعت فیلم و فناوری شناخته شده است، یک مدل برای AI مسئولانه تعریف میکند، یک سابقه (precedent) مهم ایجاد میکند.
۴. تقویت همکاری بلندمدت انسان-ماشین
این مشارکت گفتوگو را از روایت رسانههای مردمی در مورد جایگزینی مشاغل دور میکند و به سمت خلاقیت تقویتشده (augmented creativity) سوق میدهد، جایی که AI برخی از پیچیدگیها را مدیریت میکند و انسانها نیت بیانی و خلاقانه را هدایت میکنند.
آیا AI میتواند یک تقویتکننده باشد، نه جایگزین؟
آنچه احتمالاً از این توافق پدیدار خواهد شد، سیستمی از AI برای جایگزینی انیماتورها، مدلسازها، نورپردازان یا شبیهسازها نیست. در عوض، رویکردی است که در آن AI میتواند خلاقیت را تقویت کند، هویت هنری را حفظ کند و آنچه را که در داستانگویی ممکن است، گسترش دهد.
اگر Wētā FX و AWS بتوانند به چشمانداز خود عمل کرده و هوش مصنوعی در VFX را ارائه دهند که VFX را درک میکند، به اخلاق احترام میگذارد و هنرمندان را در کنترل کامل نگه میدارد، آنگاه این همکاری میتواند نه تنها نحوه ساخت VFX، بلکه نحوه حرکت این صنعت در آینده فناوری خود را نیز تعریف کند.
سوالات متداول
۱. هدف اصلی همکاری Wētā FX و AWS چیست؟
هدف اصلی این همکاری، توسعه ابزارهای هوش مصنوعی (AI) است که به طور خاص برای هنرمندان جلوههای بصری (VFX) طراحی شدهاند، با تمرکز بر تقویت خلاقیت هنرمندان و خودکارسازی وظایف تکراری، نه جایگزینی نقش آنها.
۲. Wētā FX چگونه از مسائل اخلاقی مربوط به دادههای آموزشی AI جلوگیری میکند؟
Wētā FX متعهد شده است که مدلهای AI را تنها بر روی مجموعه دادههای اختصاصی خود و دادههای مصنوعی (synthetic data) آموزش دهد. این رویکرد به جلوگیری از نقض حق تکثیر، تضمین شفافیت منشأ دادهها و دوری از تعصبات و ناکارآمدیهای ناشی از دادههای عمومی اینترنت کمک میکند.
۳. همکاری با AWS چه تاثیری بر مقیاسپذیری و دسترسی در صنعت VFX دارد؟
با استفاده از زیرساختهای ابری و قدرت محاسباتی مقیاسپذیر AWS، Wētā FX قصد دارد زمان مورد نیاز برای توسعه ظاهر، مسدودسازی انیمیشن و تکرارهای شبیهسازی را به شدت کاهش دهد. این امر یک محیط تولید پایدارتر و مقیاسپذیرتر ایجاد میکند و امکان دسترسی به قابلیتهای پیشرفته را برای تولیدات کوچک و متوسط فراهم میآورد که قبلاً فقط در دسترس استودیوهای بزرگ هالیوودی بود.









